www.dubbing.fora.pl

[Dezerter]

Zofia Dybowska-Aleksandrowicz (ur. 17 stycznia 1928 roku w Kaliszu zm. 8 września 1989 roku w Warszawie) - polska reżyserka teatralna, dubbingowa i dźwiękowiec. Łączona wraz z hasłem ''polskiej szkoły dubbingowej'', której była promotorką. Mistrzyni dubbingu na skalę europejską. Ukończyła wydział historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz wydział reżyserii[Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna im. Leona Schillera w Łodzi. Odznaczona "Krzyżem Kawalerskim OOP" oraz odznakami "Zasłużony Działacz Kultury" i "Za Zasługi dla miasta Warszawy". Matka Miriam Aleksandrowicz i babka Jana Aleksandrowicza, którzy również pracują w dubbingu. Została zamordowana w wieku 61 lat w swoim mieszkaniu w Warszawie. Sprawców nie ujęto.

źródło: pl.wikipedia.org


O Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz pisze również Andrzej Androchowicz w XXX tomie "Rocznika Kaliskiego" w artykule Filmowe kariery kaliszanek:

ZOFIA DYBOWSKA-ALEKSANDROWICZ urodziła się 17 maja (a nie stycznia, jak podają inne źródła) 1928 r. w Kaliszu w rodzinie inteligenckiej. Jej ojciec, Stefan, był znanym działaczem społecznym oraz czwartym po wojnie ministrem kultury (1947-52).

W 1952 r. Zofia ukończyła historię sztuki na UJ w Krakowie. Prawdopodobnie wyniesione z domu zamiłowanie do teatru (jej wuj Janusz był pisarzem i autorem sztuk teatralnych) zadecydowało o podjęciu kolejnego kierunku studiów. W 1951 r. rozpoczęła je na wydziale reżyserskim PWSF w Łodzi. Podczas studiów zrealizowała wg własnego scenariusza dwie etiudy szkolne: Przygoda Lucynki (1953) i Dzień z „Groteską” (1955). Po ukończeniu „Filmówki” w 1955 r. zmuszona sytuacją rodzinną (wychowanie dzieci) rozpoczęła pracę jako reżyser dźwięku w Studiu Opracowań Filmów w Warszawie. Nawiązując do przedwojennych tradycji, sztukę dubbingowania doprowadziła w polskiej kinematografii do perfekcji. Sam termin dubbing zastąpiła terminem „polska wersja językowa”. Pod jej kierunkiem pracowali najlepsi polscy aktorzy – m.in. A. Śląska, Z. Mrozowska, E. Fetting, Z. Tobiasz, J. Radziwiłowicz, S. Baczyński, K. Kolberger – którzy w kilkuset filmach, spektaklach teatralnych i serialach telewizyjnych stworzyli niejednokrotnie wybitne kreacje. Opracowania językowe w jej reżyserii nie sprowadzały się tylko do mechanicznego powielania wersji oryginalnej, ale wzbogacały ją, a często nawet przewyższały. Dzięki temu działalność Dybowskiej-Aleksandrowicz zyskała miano „polskiej szkoły dubbingu”. Jej prace w tej dziedzinie były znane i wysoko cenione zarówno w kraju, jak i za granicą.

Początkowo opracowywała językowo filmy głównie dla kinematografii, m.in. głośny Wyrok w Norymberdze S. Kramera czy Anatomię morderstwa O. Premingera. W 1973, na zamówienie Telewizji Polskiej, stworzyła ponowny dubbing do Dwunastu gniewnych ludzi S. Lumeta (poprzedni dubbing zrealizował Seweryn Nowicki w 1959 roku). W dubbingu Dybowskiej-Aleksandrowicz wybitną kreację stworzył Edmund Fetting.

W latach siedemdziesiątych, w ramach Teatru Telewizji na Świecie, opracowała spektakle z cyklu Szekspira dzieła wszystkie, w tym Hamleta (J. Radziwiłowicz) i Ryszarda III, ponadto Przytulisko Nemetha oraz Miłość i gniew Osborne’a. Największe jednak sukcesy i popularność przyniosły jej angielskie seriale historyczne TV BBC. Były to: Elżbieta, królowa Anglii, ze wspaniałą kreacją Aleksandry Śląskiej dubbingującej Glendę Jackson, oraz Henryk VIII z pamiętną rolą Mariusza Dmochowskiego. Osobną grupę stanowiły telewizyjne adaptacje powieści: Saga rodu Forsyte’ów Galsworthy’ego (Z. Tobiasz) i Stracone złudzenia Balzaka (Z. Mrozowska i S. Baczyński). Później zdubbingowała także popularny amerykański serial Pogoda dla bogaczy (K. Kolberger).

Dybowska-Aleksandrowicz dokonała także wielu opracowań językowych filmów dla dzieci, m.in. stu pierwszych odcinków popularnego animowanego serialu Między nami jaskiniowcami [The Flinstons] (B. Marszel, M. Dubrawska, C. Julski, K. Brusikiewicz).

Ostatnią pracą reżyserki na pełnym etacie był dubbing Bałałajkina i spółki Sałtykowa-Szczedrina w opr. Michałkowa (J. Radziwiłowicz). Po 34 latach pracy w SOF przeszła na emeryturę, nadal jednak współpracowała ze Studiem. Zrealizowała wtedy dubbing do amerykańskiego serialu Tylko Manhattan (1989). Przygotowywała Koroliana Szekspira, którego jednak nie ukończyła. Przygotowywała także postsynchrony i reżyserowała nagrania do polskich filmów, m.in. Abel, twój brat, C.K. Dezerterzy, Ostatni dzwonek i seriali Przyłbice i kaptury, Na kłopoty Bednarski. Była także autorką kilkunastu filmów dokumentalnych (patrz: Aneks IV). Na potrzeby Studia wychowała grono swoich następców (m.in. Jacek Czyż).

Wielokrotnie uhonorowana za wybitne osiągnięcia w dziedzinie językowych opracowań filmów i seriali, m.in. Nagrodą Przewodniczącego Komitetu ds. RTV (maj 1979), Krzyżem Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, odznakami Zasłużony Działacz Kultury i Za Zasługi dla m. Warszawy.

W środowisku aktorskim była bardzo lubiana i ceniona za profesjonalizm i osobowość. Milionom widzów znana była jedynie z charakterystycznej formułki, którą kończyła wszystkie zrealizowane przez siebie filmy: „[...] polska wersja językowa – Studio Opracowań Filmów, reżyser – Zofia Dybowska-Aleksandrowicz”.

Licznych planów, o których mówiła w swoim ostatnim dużym wywiadzie udzielonym tygodnikowi „Ekran” , nie zdążyła zrealizować. Zginęła tragicznie 8 września 1989 r. Warszawie, zamordowana wraz z matką w jej mieszkaniu na Starym Mieście w niewyjaśnionych dotąd okolicznościach.

Zamężna ze znanym reżyserem telewizyjnym Tadeuszem Aleksandrowiczem. Miała dwie córki. Profesjonalnie opracowywaniem polskiej wersji językowej zajmuje się córka Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz, Miriam, która jest reżyserem dubbingu i aktorką, oraz wnuk, Jan, aktor.

Aneks IV. Dokonania reżyserskie (film dokumentalny) Zofii Dybowskiej-Aleksandrowicz

1959 – Cena barykady
1965 – Kawior i celuloza
1965 – Miasto wyrosłe z pałacu
1965 – Spotkania z kazaniem
1965 – Teatry Rzymu
1965 – Wołga, Wołga
1965 – Ziemia zabrana morzu
1966 – Dar oceanu
1966 – Hotel w obłokach
1966 – Marynarka to męska przygoda
1967 – Ballada z Via Margutta
1967 – Nim zabłyśnie gwiazda
1967 – Stolica nad Szprewą
1968 – Ambasadorowie w granatowych mundurach

Źródła: A. Androchowicz, Filmowe kariery kaliszanek, "Rocznik Kaliski", t. XXX, Kalisz 2004/2005; Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej. Ziemia kaliska (red. D. Wańka – autor hasła A. Androchowicz), tom 3, Kalisz 2007;
Ponadto: strona internetowa [link widoczny dla zalogowanych]



Reżyseria dubbingu:
1987: Tylko Manhattan (serial TV)
1986: Piotr Wielki (serial TV)
1985: Przyłbice i kaptury (serial TV)
1985: C.K. Dezerterzy
1983: Straszydła
1982: Syn gór
1980: Za krzakiem tarniny
1980: Przygody barona Munchausena
1980: Pies, który śpiewał
1980: Krach Operacji Terror
1979: Na tropie kłusownika
1979: I ty zobaczysz niebo
1979: Śnieżyczka i Różyczka
1978: Pod borsuczą skałą
1977: Odbicia światła
1977: Anna Karenina (serial TV)
1976: Pogoda dla bogaczy (serial TV)
1975: Premia
1975: Piraci na Pacyfiku
1975: Skarb na wyspie
1974: Eneida
1974: Nadieżda
1973: Pygmalion
1973: Żółtodziób
1973: Dwunastu gniewnych ludzi (wersja dla TVP)
1973: Plac Czerwony
1972: Sześć żon Henryka VIII (serial TV)
1972: Lala
1972: Jeże rodzą się bez kolców
1972: Słoń z indyjskiej dżungli
1972: Pilot helikoptera
1972: Trzej świadkowie
1971: Kapitan Florian z młyna
1970: Nie drażnić cioci Leontyny
1970: Umrzeć z miłości
1970: Jego Wysokość Towarzysz Książę
1969: Winnetou i Apanaczi
1969: Wujaszek Czarodziej
1969: Pippi
1969: Zbrodnia i kara
1968: Anna Karenina
1967: Wyzwanie dla Robin Hooda
1966: Sprawa Barnaby Kosa
1966: Lebiediew contra Lebiediew
1965: Strzał we mgle
1965: Casanova znad Dunaju
1964: Twarzą w twarz
1964: Bajka o zmarnowanym czasie
1964: Serca trzech dziewcząt
1964: Wizyta starszej pani
1964: Czy macie w domu lwa?
1963: Ikaria XB-1
1963: Dzielnica Kruków
1963: Spotkali się latem
1963: Towarzysz regent
1963: Ciotki na rowerach
1963: Królewna i rybak
1962: Sztubackie kłopoty
1962: Próba terroru
1962: W pogoni za meteorytem
1961: Wyrok w Norymberdze
1960: Wehikuł czasu
1960: Podróż balonem
1960: Gorsza miłość
1959: Sztubak
1959: Anatomia morderstwa
1951: Alicja w Krainie Czarów

źródło: "Filmowy Serwis Prasowy"

[Gość]

Serial "Ja, Klaudiusz" reżyserowała Izabella Falewicz, też jedna z największych specjalistek "starej" szkoły - reżyser choćby "Sagi rodu Palliserów".

[Dezerter]

[Gość]

Nie wiem, skąd informacja o nagrodzie za dubbing do serialu "Ja, Klaudiusz"... ale jeśli już - tym bardziej dziwi, że miałaby ją otrzymać Zofia Dybowska-Aleksandrowicz, która TEGO akurat serialu nie reżyserowała. Spod jej ręki, czy raczej ucha, wyszły inne serie, np. "Pogoda dla bogaczy", "Anna Karenina", "Piotr Wielki", "Tylko Manhattan", "Między nami jaskiniowcami", "Tamte lata, tamta dolina", "Rodzina Straussów", "Odyseja", "Eneida", "Saga rodu Forsythów", "Sześć żon Henryka VIII", "Droga przez mękę", "Rodzina Boussardellów", "Lata marzeń i złudzeń" i wiele, wiele innych. Także wiele spektakli Teatru Telewizji na Swiecie.

[Dezerter]

Widzę, że jesteś zorientowany/na w tematyce dubbingu. Niestety serialu "Ja Klaudiusz" w wersji z polskim dubbingiem nie widziałem. Po tym jak taśmy zostały prawdopodobnie zniszczone przez archiwistów(nagrano na nich nowe programy, częsta polityka TVP) sa znikome szanse na puszczenie tej wersji w telewizji. Czytałem wiele opinii i wszyscy mówią, że dubbingi do serialu "Elżbieta królowa Anglii" oraz "Ja Klaudiusz" wyszły spod ręki Pani Aleksandrowicz, tym bardziej, że pierwszy wymieniony serial posiadam(mam odcinki nagrane z TVP1) i moge potwierdzić, że reżyserem była Zofia Dybowska-Aleksandrowicz. Jak każdy mogę się mylić i racja może leżeć po twojej stronie.

[Gość]

Faktycznie, niestety, praktycznie większość produkcji Studia Opracowań Filmów (instytucji, która kiedyś zajmowała się u nas dubbingiem) już nie istnieje. Szkoda, bo okazało się, że nie potrafimy uszanować "własnych" dokonań. Pozostaje pamięć.
Nie idzie o rację. O fakty. Radzę spróbować nawiązać jakiś kontakt z ludźmi, którzy byli z SOFem związani - oni są kopalnią wiedzy o dubbingu...

[Dezerter]

Niestety nawiązanie kontaktu z tymi osobami jest mało prawdopodobne. Wątpię aby któraś z nich ogłaszała się, że pracowała w SOFie. Jedynie mógłbym ich znaleźc poprzez stronę zrzeszająca ludzi pracujących dla telewizji, a o ile wiem taka strona nie istnieje.
Wiele dubbingów, w tym te z SOFu zanim zostały wyemitowane w telewizji były puszczane w kinach(jeśli się nie mylę to takim przykładem może być "12 gniewnych ludzi"). Taśmy powinny znajdować się w archiwach danej wytwórni(w tym wypadku WB Polska). Dziwi mnie, że polskie wydanie DVD nie zawiera wersji dubbingowanej.

[Gość]

Myślę, że archiwa wytwórni (chyba poza "Disney'em") nie przechowują starych wersji z dubbingiem, ale mogę się mylić. Zapewne Filmoteka Polska dysponuje jakimiś kopiami, o ile nie zniszczył ich sam czas.
Wiem, że wystosował pan apel na forum "dialogista"; proszę go ponowić - z całą pewnością odwiedzają je redaktorzy, którzy dla SOFu pracowali. Może któryś z nich się ośmieli, i choćby drogą elektroniczną uda się wymiana informacji.
Notabene - aż dziw, że są jeszcze pasjonaci tej niewdzięcznej (bo trudnej) ale i urokliwej sztuki, jaką jest dubbing. Zwłaszcza w tym "archiwalnym" wydaniu. Dziś tzw. dorosłe filmy dubbinguje się bardzo rzadko. Stara, "archiwalna" tradycja niedługo przeminie...

[Dezerter]

Orientujesz się czy w Filmotece Polskiej można wypożyczyć(odkupić?) kopię znajdujących się tam nagrań? Wiem, że w Bibliotece Narodowej w Warszawie która zbiera wszystko co wydano, nakręcono w Polsce można wypożyczyć i obejrzeć na miejscu dany film. Niestety nie wiem czy w ich zbiorach znajdują się jakiekolwiek dubbingi kinowe.
Wydaje się, że pomysł na forum jednak nie chwyci. Moja odezwa na forum "dialogista" jest cały czas widoczna(ostatni post w dziale dubbing, widoczny w panelu głównym forum). Forum zareklamowałem w kilku miejscach. Czy to cokolwiek da- czas pokarze.
Wymienione przez ciebie tytuły filmów/seriali umieściłem na forum. Niestety połowy z nich nie ma na filmwebie(tytuły sprzed 20 lat uległy zmianie)

[fipii]

Ja bym chciał żeby pomysł z forum wypalił, jestem fanem dubbingu, ogladałem wiele pozycji które znajdują sie na stronie i chętnie poznał bym jeszcze wiecej tytułów. Stron o polskim dubbingu jest niestety bardzo mało.

[Gość]

Wymienione przeze mnie tytuły to tytuły seriali, więc... np. "Anna Karenina" to 10 odcinkowa produkcja BBC z Nicolą Pagett w roli głównej (którą podkładała Ewa Kania; a zagrali też, m.in. Anna Seniuk, Zdzisław Tobiasz, Krzysztof Kolberger, Krzysztof Kołbasiuk, Zdzisław Mrożewski, Mirosława Dubrawska...) i pochodzi bodaj z 1980 roku bądź z końca lat 70. Emitowała go publiczna "Jedynka". A "Klaudiusza" - uwierz mi na słowo - nie reżyserowała pani Aleksandrowicz.
Fipii - kto wie, może jednak pomysł ze stroną o dubbingu chwyci...

[Dezerter]

Dziękuję za obsadę. "Anna Karenina" znajduje się juz w dziale "seriale".

[Gość]

Mało kto dziś pamięta, że Zofia Dybowska-Aleksandrowicz reżyserowała serial "Między nami jaskiniowcami". Jej, "oryginalna" obsada, różniła się od obecnej wersji "Flinstonów"; niegdyś grali: Freda - Cezary Julski, Wilmę - Mirosława Dubrawska, Betty - Barbara Marszel, a Barney'a - Kazimierz Brusikiewicz.

[Dezerter]

[Gość]

niestety - szkoda...