www.dubbing.fora.pl

[Dezerter]

Opcja możliwa,niedozwolona

[podpis] WOJTEK KRZYŻANIAK
Gazeta Telewizyjna nr 196, wydanie z dnia 22/08/2008 KULISY, str. 6

Czarna rozpacz ogarnęła telewidzów pozbawionych napisów w jedynym oferującym tę usługę kanale BBC Prime. I ze zdwojoną siłą wróciła dyskusja, co jest lepsze: lektor, dubbing czy napisy. Tyle że w czasach telewizji cyfrowej dyskusja ta staje się bezprzedmiotowa

Nośnik cyfrowy umożliwia bowiem emitowanie programu, filmu czy serialu w wielu wersjach jednocześnie. Decyzję, którą z nich wybrać, pozostawiając nam. Problemem jest tylko przekonanie dużych stacji do szybkiego wprowadzenia usługi. A to już zależy od widzów i presji, jaką mogą wywierać na nadawców. Prezes platformy n Maciej Sojka: "Platforma zapewnia nadawcom taką możliwość. Decyzja, czy i w jakim zakresie z niej korzystać, leży naturalnie po ich stronie". Podobne możliwości techniczne dają nadawcom wszystkie platformy cyfrowe.

Dziś usługę polegającą na tym, że za pomocą telewizyjnego pilota widz może wybrać wersję językową emitowanego programu, włączyć albo wyłączyć napisy, oferuje już kilka stacji dystrybuowanych drogą cyfrową, głównie filmowych. To m.in. wszystkie kanały HBO, Canal+, MGM, Ale Kino! i FilmBox. Można też wybrać napisy w kanale nTalk (gdzie nadawane są m.in. talk show Davida Lettermana, Jaya Leno i Conana O?Briana), a nawet poświęconym kinematografii radzieckiej i rosyjskiej kanale Wojna i pokój.

Niestety, podobnej usługi nie wprowadzają duże, najpopularniejsze kanały telewizyjne. O ile w przypadku telewizji prywatnych, takich jak TVN, Polsat czy TV 4 jest to sprawa ich wolnego wyboru, o tyle TVP powinna potraktować tę możliwość jak obowiązek, ważny element misji. Wprowadzając do jesiennej ramówki "Dwójki" specjalne pasmo młodzieżowe, w którym emitowane będą programy wyłącznie w oryginalnej wersji z polskimi napisami, rzeczniczka prasowa TVP mówiła: "Rolą mediów publicznych jest informować, uczyć i bawić, gwarantując wysoki standard przekazywanych treści. Telewizja Polska, zastępując lektora napisami, włącza się do edukacji polskiej młodzieży języka angielskiego". Skoro tak, to udostępnienie opcji wyboru wersji językowej lub napisów przynajmniej na jednej ze swoich anten powinno być priorytetem. Bo nawet jeśli dziś do cyfrowych odbiorników ma dostęp około trzech milionów gospodarstw domowych, to ich liczba rośnie z dnia na dzień. A poza tym nie liczba odbiorników powinna być tu decydująca, ale jakość oferty.

Tymczasem duże telewizje stawiają w pierwszej kolejności na dźwięk. - Jako pierwsi wprowadziliśmy dźwięk dolby surround, na wprowadzenie napisów przyjdzie czas - mówi rzecznik prasowy TVN Karol Smoląg. Z dumą o lepszej jakości dźwięku mówi też odpowiedzialny za pion technologiczny w TVP prezes Jacek Bochenek. Panowie zapominają jednak, że z owego dolby niewiele zostaje, gdy emituje się filmy w wersji z lektorem. Bo dźwięk tła trzeba wtedy skompresować. Więc para - przynajmniej częściowo - idzie w gwizdek.

Na pytanie, czemu opcji napisów nie można uruchomić już teraz, skoro wszyscy nadawcy twierdzą, że są do tego przygotowani pod względem technologicznym, odpowiedzi padają wymijające. TVN zapowiada, że taka opcja jest brana pod uwagę, ale kiedy - tego już nie wiadomo. Najpóźniej w roku 2013, kiedy zakończy się etap cyfryzacji, czyli wszystkie telewizory w Polsce będą przystosowane do odbioru takiego sygnału. A może warto wcześniej? O tym, że widzowie przyjęliby to z satysfakcją, przekonało się HBO, które opcję wprowadziło już kilka lat temu. Aleksander Kutela, prezes HBO Polska: "Była to odpowiedź na oczekiwania abonentów HBO. Z naszych badań wynika, że coraz więcej widzów woli oglądać filmy w wersji oryginalnej. Daliśmy więc widzom możliwość wyboru wersji językowej: najpierw w 2002 roku powstało pasmo ?Podpisany Poniedziałek?, a już od 2004 r. większość filmów w HBO jest dostępna jednocześnie w wersji lektorskiej oraz oryginalnej z napisami".

Takie oczekiwania widzów potwierdza również dyrektor telewizji Ale Kino! Hanna Baka: "Możliwość wyboru między lektorem a napisami jest ukłonem w stronę widza i spełnieniem wyrażanych już od dawna życzeń". I zwraca uwagę na jeszcze jeden, bardzo ważny aspekt sprawy: "Nie możemy również nie wspomnieć o zaletach takiego systemu dla osób niesłyszących i niedosłyszących".

Ile kosztuje opracowanie wersji programu z napisami? "Niemal tyle samo, co przygotowanie wersji lektorskiej. Ale opracowanie dwóch wersji naraz to już podwójny wydatek" - mówi Hanna Baka. Podwójna, to jednak nie znaczy wielka, skoro na ten ruch zdecydowali się nawet "mali" gracze na naszym rynku medialnym. Koszt lektora to w sumie kilkaset złotych, czyli wdrożenie obu wersji jest wydatkiem marginalnym w kontekście wszystkich kosztów związanych z emisją.

Skoro więc na razie nie możemy liczyć na duże stacje, warto przy wyborze operatora kablowego czy sieci cyfrowej sprawdzić, ile w jej ofercie jest kanałów oferujących opcję wyboru wersji językowej i napisów. A jest ich coraz więcej. A na pilocie pojawia się magiczny przycisk, który pozwala nam wreszcie o czymś naprawdę zdecydować.

WOJTEK KRZYŻANIAK
RP-TTE